زخم و لایه های زخم:
به هر نوع گسیختگی اتصال های سلولهای پوست زخم می گویند.
ممکن است ایجاد زخم براثر بریدگی,خراش عمیق,ناتوانی جسمی در حرکت,اعمال جراحی و یا حوادث در درجات مختلف رخ دهد که در مباحث بعدی به انواع آن خواهیم پرداخت.
زخم بر اثر جراحی
زخم براثر حادثه
زخم براثر عدم توانایی حرکت
زخم براثر خراش های عمیق
این نوع زخمها عمدتا برای کودکان,سالمندان,بیماران دارای بیماری های زمینه ای مانند افراد با ضایعات نخاعی و افراد دیابتی و گاها برای همه ما پیش می آید.
معرفی لایه های پوست:
پوست از سه لایه به نامهای
- اپیدرم
- درم
- هیپودرم
تشکیل شده است که به اختصار درباره آنها توضیحاتی ارایه می گردد.
اپیدرم
بیرونی ترین لایه پوست است که دیده می شود.
اپیدرم از بدن انسان در برابر عوامل خارجی مانند موجودات میکروسکوپی,سرما و گرما محافظت می کند.ضخامت اپیدرم در جاهای مختلف بدن متفاوت است.مانند پلک نازک و پاشنه پا که ضخیم است.
تغذیه مورد نیاز برای رشد و حفظ اپیدرم توسط درم تامین می شود که لایه بعدی پوست است.
اپیدرم متشکل از ۴سلول بنامهای :
- مرکل
- کراتینوسیت
- ملانوسیت
- لانگرهانس
میباشد.اپیدرم متشکل از ۴ تا ۵ لایه است که در بخشهای مختلف بدن متفاوت است.
۱-قشر طبقه شاخی
۲-قشر میانی
۳-لایه دانه ای
۴-قشر زیرین
۵-قشر انتهایی
قشر انتهایی دارای سلولهایی به شکل ستون است. در این سطح سلولها تقسیم میشوند و به بالا رانده میشوند.وقتی این سلولها به لایه های بالایی میرسند تغییر شکل داده و سرانجام در پوست خارجی می میرند.
درم
دومین لایه پوست است.ضخامت درم مانند اپیدرم در بدن متفاوت است.
بر خلاف اپیدرم هیچ زیر لایه مستقلی در درم وجود ندارد بلکه ۳نوع بافت دارد که در این لایه از پوست موجود است.
۱-کلاژن
۲-بافت الاستین
۳-فیبر مشبک یا رتیکولر
میتوان درم را به دولایه برآمده رتیکولر تقسیم کرد.
لایه بالایی از آرایش ظریف فیبرهای کلاژن تشکیل شده است و لایه پایین که لایه رتیکولر است که از آرایش ضخیم فیبرهای کلاژن شکل گرفته است.
ویژگی درم وجود سلولهای تخصصی است.این سلولها با عملکرد های مختلف وظیفه حس کردن لامسه,فشار و …. را دارد.
هیپودرم
هیپودرم آخرین لایه پوست است که در پایین پوست قرار دارد.
هیپودرم عمدتا متشمل از چربی و بافت های پیوندی دیگر است.هدف اصلی این لایه پوست متصل کردن پوست به بافتهای زیر آن است.
ترکیب و ساختار هیپودرم بسیار متفاوت از دو لایه دیگر است.این لایه رگهای خونیو عصب های بزرگ و پیچیده ای را در خود جای داده است.بعلاوه هیپودرم جایگاه فیبروبلاستها است که وظیفه تولید کلاژن را دارند.
وقتی فیبرهای کلاژن در این لایه ساخته میشوند به لایه های بالایی انتقال پیدا می کنند.
تنظیم دمای بدن در این لایه صورت میپذیرد.
مهم تر از همه اینکه هیپودرم انرژی را ذخیره میکند.یعنی چربی و آب در این لایه ذخیره شده و در صورت نیاز بدن مورد استفاده قرار میگیرد.