پانسمان آلژینات چیست؟
سابقه ساخت پانسمان های آلژینات ساخته شده از جلبک دریایی حداقل به پنجاه سال قبل برمی گردد، و آلژینات تجاری از سال 1983 در دسترس است و غالباً در زخم هایی با اگزودات سنگین استفاده می شوند؛ در تولید این پانسمان ها از انواع جلبک دریایی در سراسر جهان استفاده می شود.
به بیانی دیگر پانسمان های آلژینات محصولاتی جاذب برای مراقبت از زخم هستند که حاوی الیاف سدیم و کلسیم حاصل از جلبک دریایی هستند.
این پانسمان ها غالباََ به صورت پانسمان های مسطح تولید میشوند که می توانند روی زخم های باز و همچنین به همراه با بانداژ تراپی زخم استفاده شوند ، آلژینات ها ترشحات اضافی زخم را جذب می کنند . یک پانسمان آلژینات قادر است تا 20 برابر وزن خود ترشحات جذب کند. این پانسمان ها که به راحتی قابل استفاده هستند و خود را به شکل زخم قالب می کنند؛ این امر به جذب بهتر ترشحات کمک می کند، همچنین باعث می شود که این پانسمان ها برای استفاده در مناطقی که پانسمان کردن آن دشوار است ، مانند پاشنه ها و ناحیه جراحی ایده آل باشد.
انواع پانسمان آلژینات
- پانسمان آلژینات
- پانسمان آلژینات نقره
- پانسمان آلژینات سدیم
- پانسمان آلژینات عسل
- پانسمان آلژینات کلسیم
- ترکیبات پانسمان آلژینات
آلژینات ساده
آلژینات ماده ای است که در دیواره سلولی جلبک های قهوه ای به فرم های مختلف همچون سدیم آلژینات، کلسیم آلژینات و آلژینیک اسید یافت می شود. انواع پانسمان ها با استفاده از آلژینات ساخته می شوند که مزیت آن ها جذب بسیار بالای اگزودا است.
آلژینات کلسیم
آلژینات کلسیم یک ترکیب محلول در آب و ژلاتینی است که از جلبک دریایی استخراج شده یا با اضافه کردن کلسیم کلرید به آلژینات سدیم به وجود می آید. آلژینات کلسیم قدرت جذب بسیار بالایی دارد. پانسمان آلژینات کلسیم یک محیط مرطوب را در اطراف زخم ایجاد و به بهبود زخم و تشکیل بافت گرانوله کمک می کند.
آلژینات نقره
انواع مواد آنتی بیوتیکی مانند نقره با پانسمان ها ترکیب شده و برای درمان زخم های مزمن یا عفونی مورد استفاده قرار می گیرند. نقره برای کاهش میکروب های درون زخم یا پانسمان، همراه با آلژینات در ساختار پانسمان به کار می رود. پانسمان آلژینات نقره برای درمان زخم های مزمن و دارای اگزودای متوسط تا زیاد مورد استفاده قرار می گیرد.
آلژینات سدیم
سدیم آلژینات نمک سدیم آلژینیک اسید بوده و محلول در آب است است. آلژینات سدیم از جلبک های قهوه ای به دست می آید. پانسمان آلژینات سدیم، غیر چسبنده و جاذب قوی اگزودا می باشد. با جذب ترشحات زخم به ژل تبدیل و رطوبت زخم را تامین می کند.
آلژینات عسل
خواص مرطوب کنندگی، آنتی باکتری و ضد قارچی عسل، موجب شده که از آن به عنوان یکی از اجزای ساخت پانسمان استفاده شود. با آغشته سازی پانسمان آلژینات کلسیم به عسل، همزمان با ورود ترشحات زخم به پانسمان و ژلاتینی شدن آن، عسل از پانسمان به زخم تراوش می کند.
مدل های پانسمان آلژینات
ورقه های مسطح
برای پانسمان زخم های سطحی.
ربانی
برای پانسمان زخم های حفره دار.
پودری
پس از قرارگیری روی زخم خصوصا انواع حفره دارو عمیق، با جذب ترشحات زخم به فرم ژله ای در آمده، علاوه بر حذف ترشحات، لایه ای روی زخم ایجاد میکند که رطوبت را کم کم به زخم برگردانده، موجب بهبود آن میشود.
پانسمان آلژینات چگونه کار می کند؟
این نوع پانسمان وقتی در بستر زخم قرار می گیرند ابتدا روی زخم خشک می شوند و با کشیدن مایعات بزرگتر و حالتی ژل مانند ایجاد می کنند. همچنین این قابلیت به تمیز شدن و دبریدمان اتولیتیک زخم کمک می کند و از خشک شدن زخم جلوگیری می کند و از آن در برابر باکتری های مضر محافظت می کند که به کاهش خطر عفونت زخم منجر می شود.
آلژینات ها همچنین با اطمینان از مرطوب ماندن ناحیه زخم به رشد پوست جدید در طی روند بهبود زخم کمک می کنند و این امر از بین بردن بافت های مرده از طریق آنزیم های طبیعی خود بدن کمک بسیاری می کند. فرآیند دبریدمان بافت های مرده یا آسیب دیده را از بین می برد و باعث ایجاد یک محیط سالمتر برای زخم می شود که به ترمیم زخم کمک می کند.
این پانسمان همچنین می تواند به زخم هایی که خونریزی می کنند کمک کند. کلسیم موجود در این پانسمان ها به ایجاد هموستاز در جریان خون کمک می کند که باعث کاهش خونریزی می شود.
نحوه استفاده از پانسمان آلژینات:
اگر روش صحیح مراقبت از زخم را با استفاده از این مراحل دنبال کنید ، درمان زخم با این پانسمان یک روند ساده است:
- برای تمیز کردن محل زخم از محلول ضد عفونی کننده مناسب استفاده کنید.
- اطراف زخم را خشک کنید.
- پانسمان را روی زخم قرار دهید.
- یک پانسمان ثانویه را روی پانسمان آلژینات محکم کنید تا در جای خود قرار گیرد.
- پانسمان را هر یک تا سه روز یا زمانی که مایعات از لبه های پانسمان خارج می شود ، عوض کنید.
- قبل از برداشتن آلژینات در هنگام تغییر پانسمان ، از سرم شستشو برای مرطوب کردن آن استفاده کنید تا خطر آسیب دیدن پوست اطراف آن کاهش یابد.
قابل استفاده در موارد زیر است:
- زخم های وریدی
- زخم های فشاری
- زخم های پای دیابتی یا
- زخم های عفونی پر ترشح
موارد استفاده:
- زخم های مرطوب
- زخم های دیابتی پر ترشح
- زخم با درگیری کامل لایه ها
- زخم های حفره ای بستر و پر ترشح
- زخم با ترشحات متوسط تا بسیار زیاد
- زخم با درگیری جزیی لایه ها و مترشح
موارد منع مصرف:
- سوختگی درجه 3
- زخم های دارای Eschar
- زخم با ترشحات کم
- زخم های خشک
مزایا:
- غیرچسبنده
- جاذب بسیار قوی است
- استفاده از آن آسان است
- محیط مرطوبی برای زخم ایجاد می کند
- به خوبی متناسب با زخم شکل می گیرد
- ترشحات اضافی زخم را جذب می کند و مانع مسریشن میشود
معایب:
- ممکن است باقی مانده به جای بگذارد
- در افراد حساس ممکن است واکنش بدهد
- استفاده از آن در زخم های بزرگ ممکن است زخم را خشک کند.
- اگر بستر زخم خشک باشد ، پانسمان ژل ایجاد نمی کند و ممکن است به بافتی های سالم آسیب بزند
نحوه استفاده:
- زخم را با نرمال نمکی یا پاک کننده سورفاکتانت متعادل با pH بین تغییرات پانسمان شستشو دهید.
- حتما توجه داشته باشید که زخم ترشحات متوسط تا زیاد داشته باشد ، نه اینکه از آن در زخم های خشک استفاده کنید.
- با پانسمان ثانویه بپوشانید.
- در صورت لزوم پانسمان را تعویض کنید ، معمولاً 5 تا 7 روز بسته به ترشحات تعویض کنید.
- مرطوب کردن این محصول قبل از استفاده یا استفاده با هیدروژل کار درستی نیست.
زمان تعویض پانسمان آلژینات
معمولا بعد از 1 الی ۷ روز نیاز به تعویض دارد؛ اما اگر ترشحات زیاد باشند زودتر نیاز به تعویض دارد ، در زخمهای عفونی ، بستر زخم هر روز باید بررسی شود اگر در زمان تعویض مقداری از آن هنوز به حالت پودری مانده بود و یا از زخم جدا نشود یعنی پانسمان را زود تعویض کرده اید و یا زخم به میزان لازم ترشح نداشته است.