شکستگی تیبیا

شکستگی استخوان تیبیا چیست؟

استخوان درشت نی بزرگ ترین استخوان ساق پا است و در حمایت از وزن بدن نقش اساسی دارد. طبق اعلام آکادمی جراحان آمریکا ، استخوان درشت نی شایع ترین شکستگی استخوان دراز است. شکستگی استخوان درشت نی مربوط به هرگونه ترک یا شکستگی در استخوان درشت نی است. تیبیا یکی از دو استخوانی است که پای پایینی را تشکیل می دهد و دیگری فیبولا است. تیبیا بزرگ ترین این دو استخوان است. تیبیا نقش اساسی در اسکلت بدن دارد ، زیرا:
• بزرگ ترین استخوان دو پای پایینی است
• مسئول پشتیبانی بیشتر وزن بدن است
• برای مفاصل زانو و مچ پا نقش اساسی دارد
بعلاوه ، شکستگی استخوان درشت نی غالباً با سایر آسیب های بافتی ماهیچه ها یا رباط های مجاور همراه است. همیشه باید توسط متخصص بررسی شود.

آناتومی کاربردی:

خار های تیبیا( درشت نی) برجستگی هایی نوک تیز در وسط پلاتوی تیبیا Tibial plateu هستند. دو خار قدامی و خلفی در کنار یکدیگر قرار گرفته اند.

پلاتوی تیبیا سطح صاف و مسطح بالای استخوان تیبیا است که منیسک ها روی آن قرار میگیرند و همین سطح است که با استخوان ران مفصل زانو را میسازد. رباط صلیبی جلویی ( لیگامان متقاطع قدامی) ACL به جلوی این خار ها بطور محکم به پلاتوی تیبیا میچسبد.

تقسیم‌بندی شکستگی‌های ساق به سه گروه کلی B-A و C تقسیم‌می‌شوند.

 گروه A : بر حسب خط شکستگی به سه گروه زیر:

1.      خط شکستگی پیچشی (Spiral)
2.     خط شکستگی مایل (oblique)
3.     خط شکستگی عرضی (Transverse)

و هر زیر گروه به نوبه خود بر حسب شکستگی فیبولا به سه زیر گروه تقسیم می‌شود:

1.      فیبولا سالم است
2.      فیبولا در حد بالا یا پایین‌تر از تیبیا شکستگی دارد
3.      فیبولا در حد شکستگی تیبیا شکسته است.

گروه B : شامل شکستگی‌های دارای قطعه سوم می‌باشد که شامل:

B1 – spiral wedge قطعه سوم با مکانیسم چرخشی

B2 – bending wedge قطعه سوم با مکانیسم ایجاد زاویه

B3 – Fragmented wedge قطعه سوم تکه تکه

و بر حسب سالم بودن و شکستگی فیبولا و برحسب سطح شکستگی فیبولا به سه زیر گروه دیگر تقسیم می‌شوند:

1- بدون شکستگی فیبولا  2- شکستگی فیبولا در حد شکستگی تیبیا نیست  3- شکستگی فیبولا در حد شکستگی تیبیا است.

گروه C : در گروه C شکستگی یا عدم شکستگی فیبولا نقشی در تقسیم‌بندی ندارد بلکه به سه زیر گروه تقسیم می‌شود که گروه 1- شکستگی کمپلکس اسپیرال است. گروه 2- شکستگی سگمنتال است. گروه 3- شامل شکستگی‌های خرد شده (comminuted) است.

انواع شکستگی استخوان تیبیا:

شدت و نوع شکستگی بسته به علت شکستگی استخوان ممکن است متفاوت باشد. ممکن است یک شکستگی عرضی وجود داشته باشد ، به این معنی که ترک زاویه دار باشد. شکستگی های پروگزیمال قسمت فوقانی استخوان درشت نی را تحت تأثیر قرار می دهند. شکستگی شفت استخوان درشت نی در زیر این ناحیه رخ می دهد. افراد ممکن است انواع مختلفی از شکستگی درشت نی را تجربه کنند و این نوع شکستگی ها به شرح زیر است:
• شکستگی پایدار: یک شکستگی پایدار حاوی ترک در استخوان است که قسمت اعظم استخوان را دست نخورده و در وضعیت طبیعی قرار می دهد. قسمت های شکسته استخوان درشت نی در طول روند بهبود قرار گرفته و موقعیت صحیح خود را حفظ می کنند. به این شکستگی بدون جابجایی گفته می شود.
• شکستگی دررفتگی: با شکستگی دررفتگی ، ترک در استخوان بخشی از استخوان را به حرکت در می آورد تا دیگر تراز نباشد. برای اصلاح چنین شکستگی و تراز مجدد استخوان ها اغلب به جراحی نیاز است.
• شکستگی استرسی: شکستگی های استرسی ، می تواند در نتیجه صدمات بزرگ رخ دهد. این شکستگی ها باعث ترک های کوچک و ریز در استخوان می شوند.
• شکستگی اسپیرال: وقتی یک حرکت پیچ خورده باعث شکستگی شود ، استخوان ممکن است به صورت اسپیرال شکسته شود.
• شکستگی قطعه قطعه شده: شکستگی تکه تکه هنگامی رخ می دهد که استخوان به سه یا چند قسمت تقسیم شود.
• شکستگی های متعدد: این شکستگی استخوان درشت نی و استخوان فیبولا است و استخوان تیبیا به تنهایی شکسته نمی شود.
هنگامی که استخوان ها شکسته می شوند ، ممکن است در زیر پوست بمانند یا با سوراخ کردن پوست به سطح برسند.

علائم شکستگی:

بیمار در حین ایجاد آسیب یک احساس تقه و احساس پاره شدن در زانو میکند. زانو بشدت دردناک و متورم شده و فرد نمیتواند با اندام آسیب دیده راه برود. خم و راست شدن زانو دردناک میشود. معمولا به علت شکستگی در داخل زانو خونریزی میشود.

تشخیص این شکستگی معمولا با استفاده از رادیوگرافی ساده داده میشود. ممکن است برای بررسی بیشتر از سی تی اسکن یا ام آر آی هم کمک گرفته شود.

تشخیص شکستگی استخوان تیبیا:

برای تشخیص شکستگی استخوان درشت نی ، متخصص اطلاعاتی در مورد تاریخچه فرد و چگونگی آسیب دیدگی بدست می آورد. معاینه فیزیکی و تست های تشخیصی را انجام می دهد تا میزان آسیب دیدگی و شکستگی استخوان را ارزیابی کند. آزمایشات تشخیصی به شرح زیر است:
• اشعه ایکس
• اسکن توموگرافی کامپیوتری (سی تی اسکن) ، اسکن CAT ، که از پرتوی ایکس نیز قدرتمندتر است و تصویر 3 بعدی از استخوان می دهد
• تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI) برای بدست آوردن تصویری دقیق از ماهیچه ها ، رباط ها و استخوان های اطراف استخوان درشت نی
علاوه بر این ، اسکن ام آر آی اغلب زمانی مورد استفاده قرار می گیرد که سایر اسکن ها نمی توانند مشکل را تشخیص دهند.

درمان شکستگی خارهای استخوان درشت نی:

در مواردی که شکستگی جابجایی کمی دارد معمولا میتوان با صاف کردن کامل زانو جابجایی را تصحیح کرد ( شکستگی را جا انداخت). سپس زانو را با یک گچ بلند اندام تحتانی به مدت حدود یک ماه در همین حالت بصورت مستقیم بیحرکت نگه میداریم تا شکستگی جوش بخورد.

در مواردی که به علت گیر کردن منیسک در محل شکستگی جااندازی بسته موفقیت آمیز نشود و یا شکستگی کاملا جابجا شده باشد درمان معمولا با استفاده از آرتروسکوپی یا عمل جراحی باز است.

پس از جااندازی شکستگی با استفاده از آرتروسکوپ یا جراحی باز، قطعه شکسته شده با استفاده از نخ های محکم و یا پیچ های مخصوص فیکس و بیحرکت میشود. بعد از جراحی هم معمولا زانو به مدت یک ماه بیحرکت میشود.

پلاک ارتوپدی چیست؟

پلاکهای ارتوپدی ابزارهای پزشکی هستنند که برای حمایت از یک ساختار زیستی آسیب‌دیده یا تقویت ساختار در بخشی از بدن مورد استفاده قرار می گیرند. سطح خارجی ایمپلنت‌ها با بافت زنده در تماس بوده و بوسیله مواد بیولوژیک و یا مواد آلیاژی مقاوم در مقابل محیط یونی بدن ساخته می‌شود که در اصطلاح به این دسته از مواد زیست سازگار اطلاق می شود برای مثلاً در مورد ایمپلنت‌هائی که در استخوان‌ها جاگذاری می‌شود سطح آنها از تیتانیم، کروم و یا آپاتیت تشکیل شده که هیدروکسی آپاتیت از اجزای اصلی تشکیل دهنده بافت استخوان می باشد پس استخوان با آن وارد واکنش شیمیایی نمی شود.  پلاک‌ ارتوپدی به طور گسترده برای فیکس کردن شکستگی‌های دیافیز بالاتنه و شکستگی‌های متافیز و مفصلی (آرتیکولار) به کار برده می‌شود.

به این تجهیزات بطور عمده پیچ و پلاک ارتوپدی (screws & plates) می گویند. اما تعداد و تنوع این ابزارها زیاد بوده و بتدریج در حال افزایش می باشد. از طرفی هریک از آنها کاربرد مخصوص به خود را داشته و در شکستگی ها و جراحی های ترمیمی مختلف ارتوپدی بکار گرفته می شوند.

تنوع زیاد این پیچ و پلاک های ارتوپدی که بطور عام به آنها پلاتین نیز گفته می شود باعث شده تا خیلی از پرستاران و کارشناسان اتاق عمل نیاز به مرور و آموزش کافی در این زمینه داشته باشند.

پلاکهای ارتوپدی از جمله وسایل پزشکی هستند که برای جایگزینی در مفاصل و استخوان های بدن و ثبیت شکستگی های ناشی از تصادفات طراحی شده اند تا از استخوان آسیب دیده حمایت کنند. جنس عمده پلاکهای ارتوپدی از فولاد ضد زنگ یا از آلیاژهای تیانیوم است که با استفاده از یک پوشش پلاستیکی بر روی ایمپلنت غضروف مصنوعی را به نوعی می توان شبیه سازی کرد. کاشت ایمپلنت را به علت پیر شدن جامعه ایران می توان از شایع ترین جراحی های ارتوپدی البته بعد از تصادفات ناشی از پراید دانست.
ایمپلنت های ارتوپدی با توجه به نوع کاربرد و جایگزینی در مکان مورد نظر نیاز مند به طراحی -استحکام مورد نیاز و منحصر به فرد خود می باشند و مهندسین علاوه بر استحکام آنها باید به زیست سازگار (BIO COMPATIBLE) بودن ایمپلنت ها نیز دقت کنند. پیچ، پلاک، سیم و نیل نمونه ای از تثبیت کننده های داخلی پرکاربرد در جراحی های ارتوپدی هستند

انواع پلاک ارتوپدی:

• پلاک هاى فشارى دینامیکی (DCP-Dynamic Compression Plate)
• پلاک هاى فشــارى دینامیکی با ســطح تماس کم  (LC_DCP – Limited Contact Dynamic Compression Plate)
• پلاک هاى فشاری قفل شونده
• پلاک هاى فشاری قفل شونده با ســطح تماس کم

دسته بندی پلاک ها بر اساس عملکرد:

• Neutralisation.plate

پلیت یا پلاک های خنثی ساز کننده

• Compression.plate

پلیت یا پلاک های فشاری

• Buttress.plate

باترس پلاک ها یا پلاک های آناتومیکال

• Bridging.plate

پلاک های که به عنوان پل استفاده می شوند

دسته بندی پلاک ها از نظر ساختار:

• DCP(Dynamic Compression Plate)
• LC_DCP (Limited Contact Dynamic Compression Plate)
• LCP (LocKing Compression Plate)

نیل چیست؟

نیل متداول یک لوله با شیارهای طولی است که تحت پیش استرس داخل یک استخوان بلند قرار داده می‌شود. تنش شعاعی ناشی از قرار دادن یک نیل اینترامدولار منجر به اصطکاک بین نیل و استخوان می‌گردد که مانع حرکت نسبی بین دو قطعه نیل‌دار می‌شود.

هرچند از آنجایی که این نیروهای اصطکاکی محدود هستند، کاربرد این تکنیک محدود به شکستگی‌های قسمت وسط تنه استخوان است. میله اینترامدولار یک وسیله با کاربرد متداول در شکستگی‌های استخوان‌های بلند بخصوص در شکستگی اندام تحتانی می‌باشد. مزیت آن این است که می‌تواند از طریق یک برش کوچک و بدون قرار گرفتن در معرض جراحی قابل توجه کاشته شود.

انواع:

انواع مختلفی از نیل‌های ارتوپدی از نوع نیل‌های سنترومدولار هستند.

• نیل‌های کندیلوسفالیک (راس مهره استخوان)

این نیل‌ها از مهره‌های استخوان در ناحیه سر استخوانی و پهنه استخوان وارد می‌شوند. آنها اغلب بصورت گروه‌هایی جهت پایداری چرخشی قرار داده می‌شوند.

• نیل‌های سفالومدولار

نیل‌های سفالومدولار دارای یک بخش سنترومدولار هستند و امکان تثبیت شدن در سر استخوان ران را فراهم می‌کنند.

• نیل‌های درهم قفل شونده‌ی سنترومدولار

نیل‌های سنترومدولار در راستای کانال مدولار وارد استخوان می‌شوند. آنها از طریق نقاط متعدد تداخل طولی با استخوان تماس پیدا می‌کنند. این نیل‌ها وابسته به بازیابی پایداری و تماس استخوان جهت جلوگیری از تغییر شکل محوری و چرخشی محل شکستگی هستند.

ویژگی‌ها و مزایا:

نیل ارتوپدی باید الزامات زیر را رعایت کند:

• استحکام کافی و تامین پایداری کافی جهت حفظ تراز و موقعیت استخوان، از جمله پیشگیری از چرخش؛ شامل پیچ‌های قفل شونده‌ی محکم کننده در صورت لزوم.
• ساخت بصورتی که نیروهای تماسی-فشاری بر سطوح شکستگی تاثیر بگذارند که یک محرک فیزیولوژیکی برای اتصال استخوان‌ها است.
• به شکلی قرار بگیرد که برداشتن آن آسان باشد؛ اتصالات جهت تسهیل برداشتن نیل‌ها فراهم می‌شوند.
• مقاوم در برابر خوردگی

منابع(سایتهای):

asudclinic

dr-mardani

iranorthoped