درجه بندی زخمهای دیابتی تا حدودی شبیه درجه بندی زخمهای فشاری ( براساس تعریف NPUAP) است.
بدین متظور چندین سیستم درجه بندی برای زخمهای دیابتی در دنیا معمول است( واگنر، سیستم دانشگاه تگزاس و ..)که درجه بندی واگنر بدلیل سهولت در کاربرد، عمومیت و مقبولیت بیشتری دارد.
سیستم درجه بندی واگنر برخلاف درجه بندی زخمهای فشاری دارای درجه صفر نیز می باشد.
اهمیت درجه صفر واگنر در این است که قبلا بیمار دچار زخم بوده و نیاز به مراقبت بیشتر به منظور جلوگیری از ایجاد زخم جدید دارد. دفرمیتی های ناشی از دیابت(شارکو) در این گروه قرار دارند.
اصول درمان زخمهای دیابتیک؛
- دبریدمان مناسب
- شستشوی مناسب
- آنتی بیوتیک(در صورت نیاز)
- پانسمان مناسب
- حذف و کاهش فشار(off loading)
پیشنهادها براساس Evidenced- Based Medicine
- تمام افراد دیابتی، باید سالیانه از نظر تشخیص گروه پرخطر، معاینه شوند، که شامل بررسی حس محافظتی، ساختمان پا، بیومکانیک آن، بررسی وضعیت عروقی و پوست پا میباشد.
- بیمارانی که یک یا چند عامل خطر دارند، از نظر پیدایش سایر عوامل خطر مکرراً بررسی شوند.
- بیمارانی که نوروپاتی دارند، در هر ویزیت پای آنها مشاهده و بررسی شود.
- در افراد کم خطر، بررسی وضعیت نورولوژیک با استفاده از آزمون مونوفیلامان است.
- بیماران دیابتی و پرخطر از نظر زخم باید با توجه به عوامل خطر و درمان آن آموزش داده شوند.
- بیماریابی اولیه برای عروق محیطی شامل پرسیدن شرح حال لنگیدن و بررسی نبضهای پا است و نیز چون بسیاری از بیماران مبتلا به عروق محیطی بدون علامت هستند، اندکس مچ پایی- بازویی(ankle-brachial index) را باید تعیین نمود؛
پای سالم
- مونوفیلامان را به خوبی حس میکند.
- زخم ندارد
- دفرمیتی ندارد.
- سابقه زخم یا قطع عضو ندارد.
پیگیری پای سالم
- جلوگیری از پیدایش زخم.
- مراقبت بیمار از پا.
- اگر هر گونه تغییری در پا حاصل شد، مجدداً گروهبندی شود.
پای ناسالم
- سابقه زخم قبلی یا قطع عضو.
- عدم حس مونوفیلامان وجود دارد.
- دفرمیتی وجود دارد.
- علایم ناشی از فشار به پا (اریتم)
- بیماری عروق محیطی (کاهش یا نبودن نبض)
- تغییرشکل ناخنها
پیگیری پای ناسالم
- جلوگیری از پیدایش زخم
- کفش و جوراب مناسب
- در صورت تغییر وضعیت پا، مجدداً گروهبندی شود.
- در هر ویزیت، پای بیماران مشاهده شود.