درماتیت ناشی از پرتو درمانی چیست؟
پرتودرمانی یکی از درمان های سرطان است، از اشعه ایکس برای از بین بردن سلولهای سرطانی و کوچک شدن تومورهای بدخیم استفاده می کند. پرتودرمانی در انواع مختلف سرطان موثر است، یک عارضه جانبی شایع یک بیماری پوستی به نام درماتیت پرتویی است که به آن درماتیت اشعه ایکس یا سوختگی در اثر اشعه نیز گفته می شود. قرار گرفتن در معرض تابش اشعه باعث ایجاد علائم دردناک در پوست می شود.
علل سوختگی اشعه
تقریباً دو سوم افراد مبتلا به سرطان تحت پرتودرمانی قرار می گیرند. از این افراد ، تقریباً 85 درصد منبع معتبر واکنش های پوستی متوسط تا شدیدی را تجربه می کنند، این زخم ها معمولاً در دو هفته اول درمان بوجود می آیند و می تواند چندین سال پس از پایان درمان نیز بوجود بیایند.
در طی پرتودرمانی ، پرتوهای اشعه پرتو ایکس متمرکز از طریق پوست عبور می کنند و رادیکال های آزاد تحت تابش تولید می کنند. این باعث می شود:
- آسیب بافت
- آسیب DNA
- پوست ملتهب (هم اپیدرم و درم یا لایه های خارجی و داخلی پوست را تحت تأثیر قرار می دهد)
با ادامه پرتودرمانی ، پوست مدت زمان کافی بین دوزها برای بهبودی ندارد. در نهایت ، ناحیه آسیب دیده پوست از بین می رود. این باعث درد ، ناراحتی و بثورات می شود.
علائم عمومی درماتیت ناشی از پرتو درمانی از:
- سرخی
- خارش
- پوسته پوسته شدن
- لایه برداری
- درد
- رطوبت
- تاول زدن
- تغییرات رنگدانه ای
- فیبروز ، یا جای زخم در بافت همبند
- ایجاد زخم
درماتیت اشعه ایکس از حاد تا مزمن متغیر است و به طور کلی در چهار مرحله ایجاد می شود. در برخی موارد نادر ، ممکن است فرد دچار سوختگی ناشی از اشعه نشود.
چهار درجه درماتیت ناشی از پرتو درمانی عبارتند از:
- سرخی
- لایه برداری
- تورم
- مرگ سلولهای پوستی
- عوامل خطر
برخی از افراد بیشتر از دیگران به درماتیت اشعه مبتلا می شوند. عوامل خطر عبارتند از:
- بیماری پوستی
- چاقی
- استفاده از کرم قبل از رادیوتراپی
- سو تغذیه
- برخی از بیماری های عفونی مانند HIV
- دیابت
5 روش درمانی
با یک رویکرد صحیح می توان این عارضه جانبی را کاهش یا از بین برد. بهترین روش ترکیب گزینه های درمانی موضعی و خوراکی است.
1. کرم کورتیکواستروئید
کرم استروئیدی موضعی اغلب برای درماتیت اشعه تجویز می شود ، اگرچه شواهد بالینی در مورد این گزینه درمانی متفاوت است.
2. آنتی بیوتیک ها
آنتی بیوتیک های خوراکی و موضعی در درمان سوختگی های مرتبط با رادیوتراپی اثربخشی نشان داده اند.
3. پانسمان نایلونی برگ نقره ای
سوختگی روی پوست به طور معمول با گاز درمان می شود. اگرچه نوبت به سوختگی اشعه می رسد ، مطالعات نشان می دهد که پانسمان نایلون کلویید نقره یکی از بهترین گزسنه های درمانی است، این پانسمان به دلیل خواص ضد میکروبی و ضد عفونی بودن موثر است. یونهای نقره به کار رفته در پانسمان نایلونی در پوست رها می شوند و برای رفع ناراحتی و بهبودی به سرعت کار می کنند.
همچنین برای تسکین علائم:
• درد
• خارش
• عفونت
• تورم
• سوزش
4. روی
بدن برای تقویت عملکرد سیستم ایمنی از روی استفاده می کند. این ماده می تواند علاوه بر درماتیت اشعه ایکس ، برای درمان آکنه ، سوختگی ، بریدگی و زخم نیز مورد استفاده قرار گیرد، در حالی که پزشکان روی را به عنوان یک روش درمانی موثر تایید نکرده اند ، این مزایای زیادی دارد که می تواند پوست شما را بهبود بخشد. روی به صورت خوراکی مصرف شود ، درمانی موثر برای زخم و تورم است.
5. آمیفوستین
آمیفوستین دارویی است که رادیکال های آزاد را از بین می برد و سمیت ناشی از تابش را کاهش می دهد، طبق آزمایشات بالینی ، بیماران شیمی درمانی که از آمیفوستین استفاده می کنند در مقایسه با افرادی که از این دارو استفاده نکرده اند ، 77 درصد خطر ابتلا به درماتیت اشعه را کاهش می دهند.
سازمان غذا و داروی ایالات متحده FDA) ) فرم تزریقی آمیفوستین را تأیید کرده است. این دارو تنها از طریق نسخه پزشک در دسترس است ، بنابراین شما باید در مورد استفاده از این گزینه درمانی با پزشک خود صحبت کنید.
پیشگیری از سوختگی اشعه
اقدامات احتیاطی خاصی وجود دارد که می توانید برای جلوگیری از علائم جدی تر سوختگی در اثر اشعه استفاده کنید.
بسیاری از موارد می توانند پوست را زخم ، خرد و خشک کنند. به عنوان یک قانون کلی ، سعی کنید از موارد زیر جلوگیری کنید:
- خاراندن پوست آسیب دیده
- لوسیون هایی چون دئودورانت و الکل
- صابون معطر
- شنا در استخرها یا وان های آب گرم با کلر
- صرف زمان بیش از حد در آفتاب
- تمیز ، خشک و مرطوب نگه داشتن پوست می تواند به عنوان یک برنامه پیشگیری کلی از سوختگی در برابر اشعه باشد.
نتیجه
پرتودرمانی می تواند سرطان را درمان کند ، اما عوارض جانبی جدی نیز ایجاد می کند. با این حال ، با درمان و نظارت صحیح از طرف پزشک یا متخصص پوست ، می توانید از درماتیت اشعه ایکس پیشگیری و درمان کنید
۱ thoughts on “درماتیت ناشی از پرتو درمانی”
سلام خسته نباشید بعداز برق گذاشتن کمر همسرم قرمز شده چه کرمی میتونم استفاده کنم که خارش نداشته باشه ممنون میشم