زخمها بخشی جداییناپذیر از زندگی ما هستند. برای ترمیم آنها، از دیرباز از روشهای مختلفی همچون بخیه استفاده میشده است. اما مدتزمان بهبود زخم و جوش خوردن بخیه ها، سؤالی است که ذهن بسیاری را به خود مشغول میکند. پاسخ این سؤال به عوامل متعددی از جمله نوع بخیه، عمق زخم و مراقبتهای پس از عمل بستگی دارد. بخیهها در واقع نخهایی هستند که برای کنار هم نگه داشتن لبههای زخم به کار میروند. انواعی از نخ بخیه با جنس و ویژگیهای متفاوت وجود دارد که هر کدام سرعت بهبودی متفاوتی را به همراه دارند. برخی از بخیهها به مرور زمان توسط بدن جذب میشوند و نیازی به کشیدن ندارند، در حالی که برخی دیگر باید توسط پزشک برداشته شوند.
آشنایی با فرآیند جوش خوردن بخیهها
وقتی پوست دچار آسیب میشود، بدن برای ترمیم آن از فرآیند طبیعی ترمیم استفاده میکند. بخیه، به عنوان یکی از روشهای مرسوم در بستن زخمها و تسریع فرآیند جوش خوردن، برای حفظ زخم و کاهش خطر عفونت استفاده میشود. نخهای بخیه در حقیقت به نوعی پوست و بافت زیرین را در کنار هم نگه میدارند تا سلولها و بافتها بتوانند به سرعت رشد کرده و زخم بسته شود. این فرآیند ممکن است بسته به شرایط بیمار، سن، نوع بخیه و مراقبتهای بعد از آن متفاوت باشد.
چرا جوش خوردن بخیه ها دیرتر از انتظار بهبود مییابند؟
هنگامی که پوست یا بافت بدنمان بریده میشود، پزشکان با استفاده از نخهای بخیه، لبههای زخم را به هم نزدیک میکنند تا روند بهبودی تسریع شود. اما گاهی اوقات، این روند به کندی پیش میرود و زخمها دیرتر از آنچه انتظار میرود بهبود مییابند. چه عواملی میتوانند بر این فرایند تأثیرگذار باشند؟
عفونت: یکی از مهمترین دلایلی که باعث طولانی شدن روند بهبود زخم میشود، عفونت است. زمانی که باکتریها وارد زخم میشوند، بدن با آنها مقابله میکند و این مبارزه میتواند به بافتهای اطراف آسیب برساند و روند ترمیم را کند کند. به همین دلیل، رعایت بهداشت در مراقبت از زخم بسیار مهم است.
تغذیه نامناسب: برای ترمیم بافتهای آسیبدیده، بدن به مواد مغذی خاصی، به ویژه پروتئین نیاز دارد. اگر تغذیه فرد به اندازه کافی متنوع و متعادل نباشد، بدن نمیتواند مواد مورد نیاز برای ترمیم را به طور کامل تأمین کند و در نتیجه، روند بهبود زخم کند میشود.
دیابت: افراد مبتلا به دیابت به دلیل مشکلات گردش خون و سیستم ایمنی، اغلب با مشکلاتی در بهبود زخم مواجه هستند. قند خون بالا میتواند به اعصاب و رگهای خونی آسیب برساند و در نتیجه، روند ترمیم بافتها را کند کند
زمان جذب شدن بخیه های جذبی
سرعت جذب این بخیهها به عواملی چون نوع ماده تشکیلدهنده آنها، محل بخیه و وضعیت سلامت فرد بستگی دارد. برای مثال، بخیههایی که در جراحیهای داخلی بدن استفاده میشوند، ممکن است تا سه ماه زمان نیاز داشته باشند تا به طور کامل جذب شوند. اما در بسیاری از موارد، این فرآیند طی یک تا دو هفته به پایان میرسد.
تکنولوژیهای مدرن و تاثیر آنها بر جوش خوردن سریعتر بخیهها
با پیشرفت تکنولوژی پزشکی، بخیههای نوینی ایجاد شدهاند که میتوانند مدت زمان بهبودی را کاهش دهند. برای مثال، بخیههای جذبی که نیازی به کشیدن ندارند و خودبهخود جذب میشوند، به شدت در کاهش زمان بهبود زخم موثر هستند. همچنین، بخیههای نانو و نانوپوششها نیز میتوانند با خواص ضد باکتری خود، خطر عفونت را کاهش داده و جوش خوردن زخم را تسریع کنند. این نوع بخیهها برای بیمارانی که به دنبال درمان سریعتر و ایمنتر هستند، گزینهای ایدهآل محسوب میشوند.
عوامل موثر بر مدت زمان جوش خوردن بخیه
مدت زمان جوش خوردن بخیهها به عواملی چون سن، نوع پوست، شرایط زخم و نوع بخیه بستگی دارد. سن بالاتر معمولا با کاهش سرعت بازسازی بافت همراه است. نوع زخم و محلی که بخیه در آن قرار گرفته، نیز نقش بسزایی در زمان ترمیم دارد. مثلا زخمهای عمیقتر و نزدیک به مفاصل بیشتر در معرض فشار و کشیدگی قرار دارند و ممکن است زمان بیشتری برای جوش خوردن نیاز داشته باشند. شرایط محیطی و بهداشت زخم نیز از دیگر عوامل موثر است. اگر زخم در محیطی با آلودگیهای بالا باشد، احتمال عفونت بیشتر شده و زمان ترمیم طولانیتر خواهد شد.
راههای مراقبتی برای کوتاه کردن زمان جوش خوردن بخیهها
یکی از راههای موثر برای کوتاه کردن مدت زمان جوش خوردن بخیهها، رعایت بهداشت و مراقبت منظم از زخم است. این مراقبتها به گونهای هستند که زخم از عفونت محافظت شده و در نتیجه زخم سریعتر ترمیم میشود. استفاده از اسپری ضدعفونیکننده زخم یکی از بهترین گزینهها برای تمیز نگهداشتن زخم و کاهش خطر عفونت است. این اسپریها با از بین بردن باکتریها و میکروبهای مضر، زخم را در محیطی پاک نگه میدارند و امکان تسریع بهبودی را فراهم میکنند.
به علاوه، استفاده از پانسمانهای مناسب و کرمهای ترمیمکننده نیز میتواند موثر باشد. پانسمانهای مخصوص زخمهای بخیه شده به حفظ رطوبت و جلوگیری از تماس زخم با محیط خارجی کمک میکنند و کرمهای ترمیمکننده نیز با تغذیه بافتهای پوست، سرعت بهبودی را افزایش میدهند. توصیه میشود زخم به دور از تابش مستقیم آفتاب نگه داشته شود و در روزهای اولیه، از فعالیتهای سنگین خودداری شود تا زخم در معرض کشیدگی یا فشار قرار نگیرد.
یکی دیگر از راه های مراقبتی، زمانی که سموم در بدن انباشته میشوند، سیستم ایمنی به جای ترمیم زخم، به دفع این مواد مضر مشغول میشود. این رقابت پنهان باعث کند شدن روند بهبود زخم و طولانیتر شدن زمان جوش خوردن بخیهها میشود. برای مراقبت بهتر، استفاده از اسپری ضدعفونیکننده زخم پس از هر بار شستشو توصیه میشود تا از ورود مجدد آلودگیها جلوگیری شود.
محصولات پیشنهادی و تاثیر آنها بر فرآیند بهبود
محصولات تخصصی فروشگاه وان طب که میتوانند به بهبود سریعتر زخمهای بخیه شده کمک کنند، معرفی میشوند. از جمله این محصولات میتوان به کرمهای ترمیمکننده زخم، ژلهای سیلیکونی مخصوص برای کاهش جای زخم و پانسمانهای فشرده و اسپری ضدعفونیکننده زخم اشاره کرد. این محصولات علاوه بر محافظت از زخم و کاهش خطر عفونت، با خواص خاص خود به بازسازی و ترمیم بهتر پوست کمک میکنند. به عنوان مثال، کرمهای حاوی ویتامین E و مواد مرطوبکننده، از خشکی زخم جلوگیری کرده و پوست را به حالتی نرم و قابل انعطاف نگه میدارند که این امر به تسریع در روند بهبودی زخم کمک میکند.