دیابت یک اختلال متابولیکی است که با افزایش سطح قند خون (هیپرگلیسمی) مشخص می‌شود. گلوکز منبع اصلی انرژی بدن است و هورمون انسولین، که توسط پانکراس تولید می‌شود، گلوکز حاصل از غذا را به انرژی تبدیل می‌کند. در صورت کمبود تولید انسولین، فقدان کامل آن یا مقاومت بدن به انسولین، گلوکز به سلول‌ها نمی‌رسد و این امر به بروز دیابت منجر می‌شود.
علائم دیابت در مردان
دیابت در مردان می‌تواند تأثیرات خاصی بر سلامت آنها داشته باشد که شامل موارد زیر است:
- ناتوانی جنسی: تا 75 درصد از مردان مبتلا به دیابت با مشکل در دستیابی یا حفظ نعوظ مواجه می‌شوند. آسیب به عروق خونی و اعصاب، که برای عملکرد صحیح نعوظ ضروری هستند، می‌تواند این مشکل را ایجاد کند.
- برفک تناسلی: مردان مبتلا به دیابت ممکن است به‌کرات دچار عفونت قارچی برفک تناسلی شوند. قند اضافی در خون که از طریق ادرار دفع می‌شود، محیطی مناسب برای رشد قارچ‌ها در ناحیه تناسلی فراهم می‌کند. علائم برفک تناسلی شامل قرمزی، تورم، خارش در اطراف سر آلت تناسلی، بوی نامطبوع، ظاهر سفید و توده‌ای پوست، و ناراحتی حین رابطه جنسی است.
- کاهش توده عضلانی: افزایش مداوم قند خون ممکن است باعث تجزیه عضلات و چربی برای تأمین انرژی شود. این عارضه بیشتر در مردان مبتلا به دیابت نوع 1 دیده می‌شود و به کاهش قدرت و ضعف عضلانی منجر می‌گردد.
عوامل خطر دیابت در مردان
جنسیت یکی از عوامل خطر دیابت است و مردان نسبت به زنان در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به دیابت نوع دوم قرار دارند. سطح پایین تستوسترون در مردان نیز می‌تواند به افزایش این خطر کمک کند. سایر عوامل خطر برای هر دو جنس عبارت‌اند از:
- سابقه خانوادگی دیابت (خویشاوند درجه اول مبتلا به دیابت)
- قومیت (خطر بالاتر در آسیایی‌ها، اسپانیایی‌تبارها و آفریقایی‌تبارها)
- چاقی
- تجمع چربی در ناحیه شکم
- فشار خون بالا
- کلسترول بالا
- سبک زندگی کم‌تحرک
- سیگار کشیدن
- مصرف بیش از حد الکل
- کمبود خواب
- رژیم غذایی ناسالم با کالری یا قند بالا
علائم خاص دیابت در مردان
تشخیص زودهنگام علائم دیابت در مردان برای مدیریت مؤثر بیماری حیاتی است. علائم خاص در مردان شامل موارد زیر است:
- اختلال نعوظ
- انزال رتروگراد (ورود مایع منی به مثانه به‌جای خروج از آلت تناسلی)
- کاهش سطح تستوسترون
- کاهش میل جنسی و اختلال عملکرد جنسی
علائم عمومی دیابت
علاوه بر علائم خاص در مردان، دیابت علائم عمومی نیز دارد که در هر دو جنس و در سنین مختلف بروز می‌کند. این علائم شامل موارد زیر است:
- تشنگی و گرسنگی بیش از حد
- افزایش دفعات و حجم ادرار، به‌ویژه در شب
- خستگی مفرط
- تاری دید
- زخم‌ها یا بریدگی‌هایی که بهبود نمی‌یابند (در دیابت نوع 2)
- کاهش وزن غیرعادی پیش از تشخیص (در دیابت نوع 1)
در صورت بروز این علائم، مشاوره با پزشک ضروری است.
تفاوت تأثیر دیابت بر مردان و زنان
مردان مبتلا به دیابت نوع دوم دو برابر بیشتر از مردان غیرمبتلا در معرض کاهش تستوسترون قرار دارند. این کاهش می‌تواند علائمی نظیر کاهش میل جنسی، افسردگی، کمبود انرژی، کاهش توده عضلانی، اختلال نعوظ و انزال رتروگراد را ایجاد کند که در زنان دیده نمی‌شود.
عوارض دیابت
قند خون بالا در طولانی‌مدت می‌تواند به عوارض جدی منجر شود، از جمله:
- مشکلات چشمی، مانند رتینوپاتی دیابتی
- مشکلات پا
- سکته مغزی و حمله قلبی
- بیماری کلیوی (نفروپاتی)
- آسیب عصبی (نوروپاتی)
- برخی انواع سرطان
اغلب، عوارض دیابت اولین نشانه‌ای هستند که فرد را به تشخیص بیماری هدایت می‌کنند. از این رو، مردان در معرض خطر باید به‌طور منظم معاینات پزشکی انجام دهند.
راهکارهای عملی برای درمان دیابت در مردان
درمان دیابت در مردان نیازمند رویکردی جامع و متناسب با سبک زندگی و نیازهای خاص آن‌هاست. از تنظیم رژیم غذایی با تمرکز بر کاهش قند و کربوهیدرات‌های ساده گرفته تا ورزش منظم مانند پیاده‌روی یا تمرینات مقاومتی، می‌توان علائم دیابت را به‌طور موثری مدیریت کرد. علاوه بر این، مصرف به‌موقع داروها یا انسولین تحت نظر پزشک و کاهش استرس از طریق تکنیک‌هایی مثل مدیتیشن، نقش کلیدی در کنترل قند خون ایفا می‌کنند. با اتخاذ این راهکارهای عملی، مردان می‌توانند باعث پیشگیری دیابت شوند، بلکه کیفیت زندگی خود را نیز به‌طور قابل‌توجهی بهبود بخشند.
نتیجه‌گیری
مردان با افزایش وزن و تجمع چربی کمتر نسبت به زنان در معرض خطر ابتلا به دیابت قرار دارند و ممکن است علائم خاصی مانند ناتوانی جنسی و برفک تناسلی را تجربه کنند. دیابت می‌تواند عوارض خطرناکی به همراه داشته باشد. توصیه می‌شود مردان بالای 45 سال که اضافه‌وزن دارند، آزمایش قند خون را به‌طور منظم انجام دهند تا بیماری در مراحل اولیه تشخیص داده شده و درمان شود.